Vandaag de laatste werkdag op Matoekoe, gisteravond nog een heerlijk gerecht gemaakt van de broodvrucht, een soort mega vrucht die eerst moet worden geschild en even gekookt, daarna in de wok met olie lekker bakken, daar verbleekt onze aardappeltje thuis wel een beetje bij.( erbij te vermelden dat op vakantie altijd alles beter smaak). Van alle indrukken die we de laatste 3 weken hebben mee gemaakt is de enorme variatie van voor ons onbekende vruchten en groenten geen onbelangrijke geweest.

Vanochtend ging Niels van start met een kleine workshop klei gieten, tevens werd er geëxperimenteerd met lokale klei. ( de eerste indruk zag er goed uit, maar na het bakken kunnen we het pas goed beoordelen of de klei is geschikt is, zou fantastisch zijn als dit goed zou uitpakken). Geert was ondertussen de kleine gasbom met gedoneerde keramische brander aan het aansluiten die nu klaar is voor gebruik.

Rudy aan het gieten

lokale klei, geschikt maakt om te gieten ( spannend experiment)

Ria en Nelleke waren druk bezig in de keuken met de voorbereiding van pizza’s, 9 kilo deeg kneden, en voor 32 pizza’s beleg. Ze kregen gelukkig hulp van Mae, Angelieke, en medewerkster Roos het was echt teamwork.

gezellige drukte in de keuken

De oude bakkersoven werd flink opgestookt en de gedoneerde temperatuur meter voor de keramiek oven kwam goed van pas bij het bepalen van de juist bak temperatuur. Geert en zijn stookteam had alles onder controle. Om 11 uur begonnen Niels & Geert met het bakken van de 32 pizza’s. Net als pannenkoeken bakken waren de eerste pizza’s net niet zo als ze moesten zijn, maar uiteindelijk we kreeg de smaak te pakken en begon de productie serieus op gang te komen. Volledig in het zweet met brandblaren klaarde we de klus voor twaalf uur. Het vervoer naar de Micheals zaal (waar het eet festijn was gepland) werd slim geregeld door een paar jongens met een kruiwagen en een plank.

duo pappa mia aan het pizza bakken.

Pizza koeriers

heet klussie

In de Micheal zaal zat de stemming er al goed in, de kinderen en medewerkers smulden van de pizza’s (voor sommige was dit hun eerste ervaring met deze Italiaanse lekkernij), en voor de dorst was er koude ananas limonade. DJ Azaat was weer paraat, en het werd een Caribische diner dansant. Al met al een fantastische afsluiting van onze “werk” vakantie op Matoekoe.

ook een happie ?

Lysis gaat van het sponsorgeld nog een kledingkast voor een  bewoner, een kast voor het therapeuticum , diverse spullen voor de keuken en het woonhuis kopen. Tevens wordt er geld gereserveerd voor de warm water aanleg voor de wasmachine. De pottery krijgt toezegging voor minimaal een jaar gasfles vulling.

De afgelopen drie weken was voor ons een onvergetelijke ervaring.inspirerend, emotioneel, liefdevol. We hebben een land met zijn bewoners leren kennen en we hebben er heel voor terug gekregen.

Maar om echt uit te drukken hoe Suriname is laten we dat over aan iemand die dat in onze ogen heel goed kan verwoorden.

Zeg geen nee tegen Suriname
omdat je niet weet wat voor wonderbaarlijks jou te wachten staat
in dit groene labyrint waarin jij je overgeeft aan het onbeschrijfelijk gevoel dat dit land met jou delen wil
Zeg geen nee tegen Suriname omdat je hier je longen de kans geeft zich te herstellen door schoon in te ademen en je hersenen voedt om optimaal te denken
Zeg geen nee tegen Suriname omdat je zintuigen hier zo wild worden dat ze je in de war brengen wat goed is
Zo leef je weer
Zeg geen nee tegen Suriname want Suriname zegt ja tegen jou

Vandaag is de dag dat de pallets uitgepakt moeten worden. Dit is een hele klus alle dozen zijn voorzien van opschrift, dit maakt het sorteren per afdeling iets makkelijker. De dozen voor de Potterij zitten natuurlijk onderin. Alle klei en toebehoren moeten versleept. De deelnemers helpen ook prima mee.  De stikkende naai dames  hebben eindelijk lucht voor een andere klus het is bijna onbegonnen werk zoveel kleding op de goede plek te krijgen. Na een indrukwekkende prestatie met de gordijnen zitten de dames nu op hun prachtige kontjes op de grond in de woonkamer van Matoekoe. Het sorteren kan beginnen..Echter is het nu al duidelijk dat niet alles kan worden verdeeld door gebrek aan tijd. Ook komen er nog een paar doosjes als nalevering naar Matoekoe( jammer  dat dit zo moet gaan !)

Ria & Nelleke met een handen in haar….. wat een dozen.

De dag was om te werken iets korter omdat Jolanda jarig is. Ze was een deelneemster en is nu interieurverzorgster op Matoekoe. Er was heerlijk bami met kip gekookt. Omdat iedere 10e verjaardag op Matoekoe nog uitbundiger wordt gevierd was DJ Azaath uitgenodigd.

zak eens ff door.

Ja…. die van de tuin, hoe veelzijdig kan iemand zijn. Iman, klusjesman, tuinder en DJ en wie weet nog veel meer……Feest in Suriname betekend dansen dansen dansen op de vulkaan, het voelde nog veel warmer. Uitbundig dansen op Caribische klanken met de deelnemers. We hebben unaniem besloten dat we deze traditie ook op Scorlewald gaan introduceren. Prachtig om te ervaren.

De hongerige vliegende Hollanders stonden weer eens voor aan met hun bordjes in de lange rij. Het bleek dat de kinderen als eerste aan de beurt waren…… oeps!!!

Om de veldoven van de pottenbakkerij  goed te laten functioneren moest er nog een gaatje in de deur  worden geboord waarin men de thermometer kan plaatsen. We verzetten ons tegen de vermoeidheid en gingen nog een keer naar de plaatselijke  Chinese bouwmarkt (er zijn geen andere) om daar een boor te kopen. De klus was sneller klaar als verwacht dus spullen inpakken, alles terug hangen in de nieuwe gevulde gereedschapskast en op naar de supermarkt om inkopen te doen voor de pizza dag van morgen, wat een leuke afsluiter van onze Matoekoe ervaring gaat worden.

te tamara.

Vanochtend hadden we een strak schema gepland, Ria & Nelleke sprongen weer achter de naaimachine voor de laatste gordijn loodjes .Geert & Niels stortte zich op het ophangen van nieuwe roedes voor de gordijnen (tevens tussen door een elektrische boor aangeschaft).Tijdens de middag werd er weer heerlijk gekookt door de koks van Matoekoe Ria & Denise. Ondertussen was de kast waar het nieuwe gereedschap in moet komen te hangen gereed. ( top design vinden Geert & Niels).

gedoneerde gereedschap kast met inhoud.

Lysis kwam met het goede nieuws dat de pallets onderweg waren, en ja hoor we zaten net enigszins uitgeblust aan een drankje toen er vrachtwagentje kwam aanrijden. In eerste instantie wilden we nog niet geloven, maar toen de klep naar beneden ging zagen we dat het nu echt ging gebeuren. De pallets hingen wat scheef en waren open getrokken door ijverige douaniers. Samen met de chauffeur nog ff zweten om de pallets te lossen. ( We boden de beste man nog een biri aan (djoko), in een teug had hij zijn glas leeg en vroeg of er nog meer was. Hij vertelde dat hij een dokter had die hem adviseerde om altijd meer dan twee Djoko’s (liter flessen bier) te drinken, want bij de eerst krijgt hij hoofd pijn, bij de tweede evenwichtsstoornissen, en bij de derde zijn al zijn klachten verdwenen. In Nederland vindt je dit soort dokters niet meer!

te tamara !

Afgelopen weekend hebben we de Brownsberg en het Stuwmeer bezocht. We werden opgehaald door Robin, een jonge Surinamer die sinds een paar jaar excursies verzorgd in Suriname. Met een comfortabel vier wiel aangedreven busje reden we naar Ston eiland, dit is een schiereiland  gelegen in het stuwmeer. De omgeving was indrukwekkend, de intense natuur maar ook het dramatische verhaal achter het ontstaan van het meer droeg hier aan bij. Het stuwmeer is in de jaren 60 ontstaan, een Nederlandse Ingenieur heeft in opdracht een stuwdam met waterkracht centrale laten bouwen, met tot doel om de bauxiet industrie van energie te voorzien. De deal was dat het bedrijf 75 jaar bauxiet (een grondstof waar na een ingewikkeld proces aluminium uit wordt gewonnen) mocht winnen en daarna zou de staat eigenaar van de centrale worden. Echter werden afspraken niet nagekomen en is de Surinaamse staat  nu bezig om de centrale en stuwdam vroegtijdig over te nemen. Het Stuwmeer dat een grootte van de provincie Utrecht beslaat was het leefgebied van meer dan 5000 bos creolen en werd zonder pardon onder water gezet. De inwoners werden financieel “gecompenseerd ” met het luttele bedrag van 4 gulden en alle dorpen werden op een hoop geveegd. Dit heeft uiteraard veel onrust en verontwaardiging te weeg gebracht.

Vrijdag avond bleek Robin onze reisleider ook nog een getalenteerd dichter te zijn, hij vertelde ons dat zijn overleden oom een internationaal  bekend Surinaams dichter was. (Dobru Raveles) en dat hij was vernoemd naar hem. Zijn oom had zijn ouders gevraag om hun kind Tjafuru te noemen (wat in het Surinaams veel brenger betekend) maar zijn ouders besloten hem toch Robin te noemen. Pas in 2007 kwam hij via een gedicht van zijn moeder tot de ontdekking dat zij tweede naam Tjafuru luidde. Net als zijn oom had hij de drang om poëzie te schrijven, maar met een bekende oom was hij bang dat zijn gedichten niet goed genoeg waren. Maar nu is hij over zijn schroom heen gestapt en draagt voor uit eigen werk en dat van zijn beroemde oom. Vrijdag avond gaf hij een kleine voordracht in het Surinaams en in het Nederlands, een kippenvel moment. Robin (Tjafuru) heeft een bundel uitgegeven waar zowel werk van zijn oom en van hem zelf in staat, we hebben een aantal exemplaren gekocht.

Robin (Tjafuru) 

Zaterdag reden we de Bronsberg op, dit is 16 kilometer lange rit door kuilen, gaten en diepe plassen, volledig door elkaar gehosseld begonnen we aan twee uur durende wandeling naar de Irene waterval. Het was een boswandeling XXL, en zagen onderweg bijzondere kikkers en brul apen. (ons zelf niet mee gerekend).

Zondag voeren we over het meer naar de stuwdam. De ontelbare dode bomen die uit het meer staken waren fascinerend maar gaven ons ook een unheimisch gevoel. (Net of iedere boom een bos creool vertegenwoordigde).

Onderweg zagen we hoe de goudkoorts het landschap heeft toegetakeld, en hoorde we over het kwik dat wordt gebruikt om het goud te delven en wat voor schade dit aan het eco systeem toebrengt. Echter wordt er hard aangewerkt om de mensen bewust te maken, en worden er steeds vaker milieu vriendelijk methodes toegepast. ( En  als echte eco strijders hebben we stiekem foto’s gemaakt, die we in onze blog naar buiten brengen !!!)

Naar onrustige nachten met het geluid van brul apen en indrukwekkende zonsopgangen is het weer tijd om aan de slag te gaan bij Matoekoe .

te tamara !